Ly hôn không phải là điều các bên mong muốn, nhưng có nhiều lý do dẫn đến việc này. Trong quá trình ly hôn, một trong những vấn đề gây tranh cãi gay gắt đó là việc xác định quyền nuôi con sau ly hôn. Vậy khi chấm dứt quan hệ hôn nhân, quyền và nghĩa của các bên như thế nào đối với con cái? Chúng ta cung tìm hiểu về quy định của pháp luật về quyền nuôi con sau ly hôn qua bài viết dưới đây.
1. Xác định người nuôi con khi ly hôn
Theo khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của toà án. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giăos dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
Việc xác định người trực tiếp nuôi con được quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Theo đó:
- Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
- Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
2. Nghĩa vụ, quyền của cha mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn và nghĩa vụ, quyền của cha mẹ trực tiếp nuôi con với người không trực tiếp nuôi con sau ly hôn
Về nghĩa vụ, quyền của cha mẹ không trực tiếp nuôi con sau ly hôn được quy định tại Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, cụ thể:
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
- Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
- Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
Cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.
Từ quy định trên, có thể thấy rằng người không trực tiếp nuôi con vẫn có quyền, nghĩa vụ thăm nom con và thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định tại Điều 82 và Điều 107 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Cha mẹ trực tiếp nuôi con không được cản trở cha mẹ không trực tiếp nuôi con thăm nom, trừ khi việc thăm nom bị lạm dụng và gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của trẻ. Mọi hành vi cố tình trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng có thể bị xử lý theo quy định pháp luật.
Căn cứ Điều 83 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014; nghĩa vụ, quyền của cha mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn bao gồm:
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tạiĐiều 82 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.
- Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
3. Sau khi ly hôn có thể thay đổi người trực tiếp nuôi con không?
Sau khi ly hôn, vợ chồng có thể thoả thuận về người trực tiếp nuôi con hoặc nuôi con theo quyết định của Toà án. Tuy nhiên, khi có các căn cứ được quy định tại Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì người trực tiếp nuôi con có thể được thay đổi. Cụ thể:
- Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
- Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ sau đây:
- Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
- Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
- Việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải xem xét nguyện vọng của con từ đủ 07 tuổi trở lên.
- Trong trường hợp xét thấy cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con thì Tòa án quyết định giao con cho người giám hộ theo quy định củaBộ luật dân sự.
- Trong trường hợp có căn cứ theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều này thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
- Người thân thích;
- Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
- Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
- Hội liên hiệp phụ nữ.
4. Dịch vụ luật sư
Hiện nay, Công ty luật TNHH ThinkSmart cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên sâu trong các vấn đề hôn nhân – gia đình, trong đó có việc tư vấn và hỗ trợ giải quyết quyền nuôi con sau ly hôn. Hạng mục công việc mà chúng tôi cung cấp bao gồm:
- Tư vấn quy định pháp luật hiện hành liên quan đến quyền nuôi con sau ly hôn theo quy định và hướng dẫn áp dụng trong từng trường hợp cụ thể.
- Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ ly hôn, tài liệu chứng minh điều kiện nuôi con.
- Soạn thảo đơn yêu cầu giành quyền nuôi con, đơn khởi kiện (nếu có tranh chấp), văn bản ghi nhận thỏa thuận giữa các bên về việc nuôi con và cấp dưỡng.
- Đại diện hoặc tham gia bảo vệ quyền lợi cho thân chủ trong quá trình giải quyết tranh chấp quyền nuôi con tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với Công ty luật TNHH ThinkSmart thông qua điện thoại: 0358404448 hoặc website: https://thinksmartlaw.vn/